14/12/2024
Julian Modest
Julian Modest (pseudonyme d’un écrivain espérantiste Bulgare, qui vécu longtemps en Hongrie) est sans doute le meilleur écrivain de nouvelles de la littérature en Espéranto ! Il a un grand talent, fin, impalpable, il émane de ses nouvelle toujours un halo d’humanité et d’émotion, et un inexplicable mystère.
Et celle à laquelle je mettrais le premier prix c'est celle-ci.
Je ne saurais dire pourquoi mais cette nouvelle me poursuit et vous reste dans l’esprit, de même qu’elle reste dans l’esprit du narrateur.
Les thèmes, ce qu’elle exprime on le devine un peu certes, mais ce n’est pas « dit » comme ça, c’est comme dit Beaudelaire « comme de longs échos qui de loin se confondent » des résonances, comme dans un tableau les « rappels », comme dans une symphonie,
Je ne rentrerai donc pas dans les détails. Seulement je ne peux m’empêcher de remarquer l’attitude de la mère qui rappelle ses enfants, si typique d’une certaine connerie, et d’une certaine mentalité, les fourriers d’une certaine barbarie, qui loin de disparaître fleuri de plus en plus plus belle de nos jours
Un conseil : après l’avoir lue une fois relisez-là à haute voix, elle devient encore plus magique.
Pour ceux qui ne savent pas l’Espéranto :Un jour j’essayerai de la traduire en français.
Julian Modest estas laŭ mi eble la plej bona novelverkisto en la originala E-a beletro. Li havas fajnan nekapteblan talenton, kaj ties noveloj eligas nebulkronon da homeco kaj emocioj, kaj neklarigeblan misteron.
Kaj inter inter liaj noveloj la plej bona laŭ mi estas la jena.
Legintan tiun rakonton pri rakonto pri cigano ursino kaj rondĉapelo ne eblas forgesi.
Mi ne detalos la temojn, sentojn, ktp implicitajn, sed ili akordiĝas kiel eĥantaj rumoroj kaj komprenigas sin reciproke, kiel tuŝoj en bona pentraĵo
Mi konsilas, poste leginta ĝin vi relegu laŭtvoĉe, ĝi iĝos eĉ pli esprimplena.
NOVELO PRI CIGANO, URSINO KAJ RONDĈAPELO
Kiam mi veturas per vagonaro kaj kiam la kupeo estas plenŝtopita de homoj, ĉiam me rememoras la historion pri la cigano kaj ursino. Kial tiu ĉi historio renaskiĝas en mia konscio ĝuste en trajno ? Eble tial, ĉar iu kamparano rakontis gin dum mia longa veturado, aŭ eble tial, ĉar veturante per trajno mi ŝatas observi la homojn en la kupeo. Ili sidas unu apud la alia kaj silentas. Silente ili eniras la kupeon, silente eksidas, silentas dum tri aŭ kvar horoj kaj poste, same tiel silente, foriras. Sep aŭ ok homoj, dum horoj, kiel monumentoj sidas unu apud la alia. Martelas ritme la radoj, monotonas la pejzaĝoj, obskuras en la kupeo… La veturantoj gapas al la fenestro, klinas la kapojn, oscedas, kaj tiam en mia konscio aperas kaj aperas la historio pri la cigano kaj ursino.
La kamparano, kiu iam un iu vagonaro rakontis tiun ĉi historion, estis malalta, nek juna, nek maljuna, kun grizaj ruzaj okuletoj, vestita en malmoda, eluzita, sed urbana kostumo. Tiam li sidis en iu angulo de la kupeo kaj en la komenco de la veturado preskaŭ neniu rimarkis lin. Kiel ĉiuj, ankaŭ li horon aŭ du silentis, sed dubite li ekparolis. Eble tial, ĉar li ne povis kompreni, kial la homoj silentas, se ili kune sidas en tiel eta ejo kiel kupeo. Unue tiu ĉi kamparano familiare demandis sian najbaron, la homon, kiu sidis apud li, kiu stacidomo sekvas. Poste la kamparano ŝerce rimarkigis, ke la trajno, kiel kutime, denove malfruas, kaj mi ne scias kial, sed li, kvazaŭ al si mem, komencis rakonti la historion pri la cigano kaj ursino. Kelkaj kunveturantoj ironie ekridetis, aliaj moke alrigardis la senceremonan kamparanon, tamen li tute ne rimarkis tiujn ĉi rigardojn kaj trankvile daŭrigis sian rakontadon.
Tiam eĉ mi ekridatis, sed la historio pri la cigano kaj ursino restis en mia subkonscio kaj ĉiam, kiam mi veturasper trajno, ĝi reaperas nove kaj denove. Mi jam komencas dubbi, ĉu vere mi aŭdis ĝin aŭ iam tre antaŭlonge mi mem travivis tiun ĉi historion, kaj strange, veturante per trajno mi sentas bezonon rakonti al iu pri la cigano kaj ursino.
La radoj martelas, la trajno kuregas, kaj antaŭ miaj okuloj aperas kaj aperas la cigano kaj ursino. La ursino estas malgrasa, nigra – la cigano estas juna, eble tridekjara, vestita en ĉifonoj, kun truaj, deformitaj ŝuoj kaj malpura, makulita rondĉapelo. Lia vizaĝo flavas kiel seka aŭtuna folio, sed liaj okuloj eligas esperon. Cetere tiu espero ludas en ĉiuj ciganaj okuloj, kaj sole tiu espero akompanas la ciganojn dum iliaj longaj senfinaj vagadoj.
De kie venis la cigano kun ursino ? Mi ne scias. Tion eble neniu iam ekscios. Estis somera posttagmezo, kiam la cigano kaj ursino lacaj, polvokovritaj eniris montaran vilaĝeton. La suno subiris kaj malforta vento alblovis de la proksima arbaro. Post la longa labortago la vilaĝanoj ŝvitaj revenis hejmen. Kiel kutime, la virinoj, por eta ripozo, eksidis anaŭ la domoj – la viroj ekiris al la drinkejo.
En la pigra posttagmeza silento eksonis tirata cigana melodio. Skrapante la solan kordon de sia olda guzlo la cigano vigle kriis :
- Hej, vilaĝanoj, venu vidi kion povas fari la saĝa ursin’ Matia, fraŭlin’. Nu, Maria fraŭlin’, nun motru kiel dancas baletistin’ !
La malgrasa ursino starigsi peze, sendezire kaj, balancante sian longan, nigan korpon, ekpaŝis ronde. La cigana melodio jen tiriĝis, jen vigliĝis, sed eble laca kaj malsata estis la ursino kaj mallonge daŭris ŝia danco.
- Nu, Maria fraŭlin’, nun montru, kiel geamatoj kisas unu la alian ! – raŭke kriis la cigani, ritme skrapis lia arĉo, gaje fluis la cigana melodio, sed nek viro, nek virino venis al la placo, kie nur kvin kokinoj vagis tien-tien, bekfrapante ion.
Nur antaŭ la drinkejo silente staris kelkaj vilaĝanoj, kiuj senmove kaj suspekte observadis la dancadon de la vila « baletistin’ ».
- Hej oĉjoj bonaj, sen tim’ venu al proksim’ de Maria fraŭlin’ ! – ridetis voĉe la cigano, brilis liaj silikokoloraj dentoj, sed neniu el la vilaĝanoj akpasis pli antŭen. La cigano tamen, same kiel fama cirkartisto, deprenis per eleganta gesto kaj metis sian rondĉapelon sur la teron. Eble li esperis, ke post minuto la vilaĝanoj venos pli proksimen, kaj abunda pluvo da moneroj plenigos lian makulitan, deformitan rondĉapelon.
- Nu, Maria fraŭlin’, nu montru kiel geamantoj kisas unu la alian ĉar delonge jam tiuj ocjoj forgesis forgesis doni kison al la edzin’ – kriis la cigano, ruzete rigardis la vilaĝanojn, sed ili staris kiel arboj, apogitaj al la muro de la drinkejo.
La ursino ekgrumblis malkontente, leviĝis peze, faris paŝon, malfermis larĝe manegojn kvazaŭ ŝi subite ĉirkaŭbrakos kaj sufokigos iun.
De ie, kiel brua birdaro,alvenis kelkaj scivolemaj, kirloharaj knaboj, sed tuj post ili alkuris kolerega patrino kaj kiel kato disigas paserojn, tiel ŝi forpelis la infanojn.
- For hejmen, ja vi ne scias, ke la cigano prenos kaj forportos vin.
- Ehstimata virin’ ! Mi ehstas bona hom’ . Dio gardu min. Mi manĝas panon, ne infanon.
Sed la knaboj malaperis kiel fumo, la silentemaj, suspektemaj vilaĝanoj eniris la drinkejon, kaj sur la placo solaj restis la ursino, cigano kaj lia malplena, makulita riondĉapelo.
De la proksima arbaro, kun la malvarmeta vento, nesenteble, kiel svelta junulino alŝteliĝis la vespero, stela kaj trankvila. Aŭdigis fora rido, kokokrio kaj soleca voĉo de radio :
« bonan vesperon karaj geaŭkultantoj. Estas la sesa horo. Ni diros la novaĵojn. La pafbataloj inter Irano kaj Irako daŭras. Hodiaŭ en Romo, membroj de la Ruĝaj Brigadoj pafmortigis la kolonelon Giovanni Ferrari. La internacia konferenco pri… » La voĉo de la parolanto silentiĝis, eksonis melodio, kaj iu malŝaltis la radion.
Subite klukoj, kriegoj, batoj de bastono fendis la silenton. La vilaĝanoj, kiel korkoŝtopiloj de ĉampana vino, elflugis el la drinkejo.
Sur la placo, ĉirkaŭ la ursino kaj cigano disflugis plumaro, plumoj kaj sub la peza ursina manego, en marĉeto de varma sango, konvulsiis kokino. Sango gutis de la ursina buŝego. La cigano blasfemis sakris, kriegis, batis par la kornusbasono la ursinon.
- Diablo prenu cin Maria fraŭlin’. Ni ehstas ne ŝtelistoj.
La vilaĝanoj tuj ĉirkaŭis la ciganon.
- Pagu la kokinon ! – minace ekkriegis la drinkeja mastro, dika, grasa vilaĝano kun porkaj okuletoj.
- Pagu la kokinon ! - kriis ankaŭ la aliaj.
- Eĉ moneron mi ne havas… - lispis la cigano.
- Ne mensogu, ci aĉulo. Nur ŝteli ci scias !
- Ne ŝtelist’. Dresist’ mi eĥstas, oĉjoj bonaj, ne ŝtelist’ ...
- ha, ha, ha ...
- For, aĉulo ! – ekkriis ebria, alta junulo.
- For ! – reeĥis la aliaj.
- Oĉjoj bonaj, hodiaŭ, hieraŭ, manĝis mi nehnion – balbutis la cigano.
- Manĝu la kokinon ! – ekkriis la ebria, juna viro, kaj li forte batis per piedo la ciganan ĉapelon, kiu ankoraŭ staris sur la tero.
Timeme la cigano gestis levi la ĉapelon, sed alia vilaĝano pli forte piedfrapis ĝin. La ĉapelo falis sur la piedon de la tria, kiu tuj direktis ĝin al sia najbaro. Simile al simio, la cigano saltis de unu al alia vilaĝano, sed vane. La ĉapelo flugis en la aero, kaj tondraj ridegoj akompanis ĝin. Post minuto la cigano svingis mane, ekblasfemis cigane, ektiris la ĉenon de la ursino kaj foriris.
Ridegoj, ridoj, rikanoj longe eĥiĝis sur la placo.
Venontan tagon, ĉirkaŭ tagmeze, en la drinkejon venis la arbargardisto kaj diris, ke en la arbaro, proksime de la vilaĝo, li trovis la ciganon mortigitan de la ursino.
En la drinkejo estiĝis bruo kaj tumulto.
- Tuj fusilon ni prenu kaj iru persekuti la ursinon, ĉar ĝi minacas la vilaĝon ! – spirege diris la arbargardisto, sed eĉ unu vilaĝano ne ekiris por sia ĉasfusilo.
En la drinkejo komenciĝis arda diskuto pri ursoj kaj ursinoj.
- La ursino nepre estis karnomanĝa – kompetente diris iu.
Aliaj tuj aldonis, ke ili bone faris, ke ili forpelis la ciganon.
- Ja la ursino povus mortigi eĉ homon.
La tria voĉe miris, ke besto ĉiam restas besto.
- Ja la ursino dancis, eĉ komprenis la vortojn de la cigano, sed besto restas besto.
Iu detale klarigis, ke la ursoj estas tre venĝemaj, kaj se iu iam batas urson, la urso ne forgesos tion. Alia vilaĝano komencis longan historion, kiel iamlia avo nur per tranĉilon ĉasis ursojn. Neniu kredis, ke iu nur per tranĉilo ĉasis ursojn tamen ĉiuj aŭskultis atente. La vilaĝanoj longe parolis, rakontis pri ursoj, ursinoj, kaj neniu eĉ vorton diris pri la cigano, kies makulita rondĉapelo ankoraŭ estis antaŭ la drinkejo.
- Homoj, la ursino atendas nin en la arbaro. Kiu venos kun mi ? – ekkriis la arbargardisto., sed neniu aŭdis lin.
Mi ne memoras, ĉu oni pafmortigis la ursinon. Eble tiam en la vagonaro mi ne aŭdis la finon de la historio, aŭ eble ankaŭ en la kupeo oni komencis paroli, rakonti, diskuti pri ursoj, ursinoj, vulpoj, lupoj…
Delonge mi ne vidis ciganon kun ursino. Eble tial, ĉar en niaj montaroj la ursoj iom post iom malaperas. Tamen mi ofte renkontas ciganojn. Multaj el ili estas bone vestitaj, sed strange preskaŭ ĉiu cigano havas makulitan deformitan rondĉapelon.
Julian Modest
Budapeŝto, la 16-an de majo 198*
15/11/2024
Ja estis peza vino, kiun ni trinkis kune
PEZA VINO
Ja estis peza vino,
Kiun ni trinkis kune.
Flamruĝa laŭ koloro,
Laŭ gust’ tre dolĉa, ĉu ne ?
Ni tostis … Du pokaloj
Ektintis pro la ĝojo…
Trinkite – ĝis la fundo.
Aĥ, je kioma fojo ?
Kaj pasas tag’ post tago
En vico senvaria
Kaj jen anstataŭ sobri
Mi estas plu ebria...
Ne volas trankviliĝi
La pulseganta sango.
Mi pezan vinon sentas
Ankoraŭ su la lango.
(Eli Urbanova 1922-2012)
13/08/2024
69 année encore civlisée ! - ou relire les vieux Readers Digest c'est vachement instructif !
Dans cette vidéo https://odysee.com/@ConversationDuLundi:4/CDL44:3
Jean-Jacques Crèvecœur parles parmi les conséquences du 11 septembre de "contrôles renforcés dans les aéroports". Mais c'est bien plus que ça, savez-vous comment ça se passait et comment l'esprit des gens, des GENS, était par exemple en 1969, année encore civilisée. Lisez ce qui suit, là vous allez vous rendre compte de la dégradation abyssale de la Civilisation depuis :
Relire les Reader's Digest de 1969 (1) aussi ça peut être vachement instructif!
(1) le n° d'octobre 1969, page 233
l'explication vous aller la lire plus bas, après la -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Esperantligva resumo: pr. 1968-69 ekestis en usonaj aviadiloj ondo de kaperoj, fare de (armitaj, kaj la vojaĝantojn minacantaj) homoj, kiuj volis igi la aviadilon iri al Kubo (ĉar pro la usona bojkoto al Kubo neeblis iri alimaniere, kaj tiuj estis revoluciemuloj, kiuj ege deziris vivi en Kubo). Do en artikolo de Selektado de l'Reader's Digest ( N° de oktobro 1969 p. 233 franclingva eldono), post rakontado de pluraj okazoj tiaj, la aŭtoro finis per meti la demandon? kion fari ??
Tiam lia respondo estis: malfeliĉe nenion, ĉar la ununura efika rimedo estus priserĉi ĉiujn pasaĝerojn antaŭ ke ili enirus en la aviadilo, kja tio estas nepensebla, aldonis li kiel memkomprenebleco, tro malĝentila, ktp, kaj "la vojaĝuntoj certe ne konsentus pri tia afero !" (kio subkomprenas: se ili rifuzas estas nepenseble ke oni trudu ilin). Kiom la etoso kaj kondutoj, kaj sintenoj, tiom bone de la "instancoj" kaj de la publiko, ŝanĝis !! ĉu ne ?! Nenio tiom utilas kiom relego de revuoj post "breĉo de kelkdek jaroj, ĉu ne? Certaj aferojn oni ne sentas dum ili okazas. Nur poste oni konstatas, kaj rememorante eble ia tremmalvarmiĝo ŝoviĝas laŭ via spino. Kiam oni konsciiĝas pri la evoluo, ĉu oni ne komencas maltrankviliĝi ? Ni direktiĝas pli kaj pli al la stato priskribita de unu rolulo de la romano de l'fratoj Strugatski "Malfacilas esti dio": "La principoj simplas, ili estas tri: blinda kredo je ĝusteco de leĝoj, senkontraŭdira obeo al tiuj kaj krome senĉesa kontrolado de ĉiu per ĉiuj !"
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
En effet: Vers 1968-69 s’est développé sur les avions américains une vague de détournements d’avions (c’étaient les premiers je crois) de la part de gens (armés bien sûr, et qui menaçaient les pilotes et les passagers) qui voulaient se rendre à Cuba, Mecque des révolutionnaires, que les USA avaient mis sous embargo et où il n’était plus possible de se rendre par les lignes régulières).
Après une longue suite de récits, l’auteur de l’article (sur Reader’s Digest, une revue conservatrice et sans aucune sympathie pour le communisme !) concluait : "Mais Que faire ? Il n’y a malheureusement rien à faire. Car la seule solution vraiment efficace serait de fouiller les passagers et leurs bagages avant l’embarquement, et ça c’est impossible !" concluait-il comme une évidence, ajoutant que ce serait trop malpoli et trop choquant, et que d’ailleurs les passagers "prendraient, sans doute, cela assez mal" (Ce qui veut dire: si les passagers n’acceptent pas on ne va pas les forcer).
En 1969
Comme le monde a changé depuis !!!
Je ne vous fais pas un dessin...
Les mentalités là-dessus, aussi bien celles des autorités que des passagers eŭ-mêmes (ceŭ qui croient que les gens ne se laisseront jamais conditionner à accepter l’esclavage devraient revoir leur naïf optimisme), et l'ambiance ont changé de manière pharamineuse, comme vous n'êtes pas sans le savoir.
Maintenant ce sont les RFID et ce projet nous apparaît comme inacceptable et dantesque … actuellement. Tout comme aurait paru inadmissible en 1969 de fouiller les passagers pour vérifier qu’ils n’ont pas d’armes sur eŭ.
et trifouiller dans le cerveaux de nos enfants pour les ficher, et http://www.journal-la-mee-2.info/1622-fichage-01-delation... http://www.journal-la-mee-2.info/1622-fichage-01-delation... , et ,et ,et ,et ......
Ca continue! chaque année, que dis-je chaque mois nous apporte une régression supplémentaire, un de ces jours Staline et les cauchemars de George Owell seront dépassés.
et ça : BIENTOT-DES-FOUILLES-RECTALES-DANS-LES-AEROPORTS-ET-LIEUX...
bon, je vous laisse réfléchir
NOUVEAU Bon, parmi les dérives les plus graves actuellement et les plus menaçantes il ya l'instrumentalisation par la police du "délit d'outrage", il faut y mette fin, sinon notre Etat de Droit et notre civilisation sont foutues !
http://www.ldh-france.org/Petition-outrage-offense-L-appe...
kaj nun Francio : Barbareca lando sub polica reĝimo ( la France tombée sous la shlague et devenue régime policier et barbare - et avec Macron-Nunez ça ne s'arrange pas ! )
"Et vous pensez que, lorsque la « pandémie » s’arrêtera et que l’économie s’ouvrira,"
la "pandémie" ne s'arrêtera pas, car elle n'a pas commencée, elle est inventée de A jusqu'à Z, dans le cadre d'un projet fasciste de maximisation du profit de grand capital, et d'imposition à ce qui restera de travailleurs d'un nouveau statu d'esclavage totalitaire. Il n'y a pas de raison qu'ils s'arrêtent !
D'autant plus qu'avec tout ce qu'ils ont déjà fait ils savent que si'ls baissent la garde et laissent revenir l'Etat de Droit, ils seron jugés à Nüremberg pour crimes contre l'humanité, et seront pendus, à moins que la foule en colère ne les lynche avant. Alors ils sont acculés et ne peuvent que pratiquer la fuite en avant, vers toujours plus de dictaure toujours plus de totalitarisme, toujours plus de repression et de mensonges.
On est mal barrés !
Car la comparaison avec le fascisme 1.0 des années 30 s'arrête là : ce fascisme-là a fini par tourner à la guerre, et ils ont été battus par l'URSS (Koursk, Stalingrad). Mais ici qui nous sauvera ? je ne vois aucune possibilité...
Les grands responsables sont ceux qui depuis plus de vingt ans ont accepté passivement toute l'évolution, sans protester, voire sans s'en rendre compte. que moi je voyais, et de rares autres. Amère satisfaction dont je me passerais bien.
https://odysee.com/@reseau-influence:a/Pass-sanitaire---R...
06/04/2024
1898 - tiens ! déjà la Russie !
Qui se souvient d’un livre publié en 1898 (parmi d’ailleurs plusieurs autres titres de la même eau, c’est une année mémorable) par un certain Samuel Odell "The last War or the Triumph of the english tongue" (= La dernière guerre ou le triomphe de la langue anglaise) ?
personne ?
Et pourtant les phantasmes qui le nourrissent sont « vachement intéressants » .. et encore plus de nos jours … où ils jettent un éclairage troublant.
Résumé du bouquin :
Nous sommes en 2 600, les Etats-Unis comptent cent quatre-vingt-cinq Etats et forment une fédération mondiale de nations anglophones, qui se sont débarrassés depuis belle lurette des langues insignifiantes qu’étaient le français, l’allemand et l’Italien (c’est déjà ce qui se passe chez nous dans le fameux « enseignement des (sic) langues vivantes à l’Ecole Primaire » !). « Au commencement de l’histoire, il existait plusieurs races » explique le professeur du livre dans son cours de 2 600, « mais maintenant les chinois, les malais et les noirs se sont mis à genoux devant leurs frères blancs (il aurait pu ajouter les irakiens ! …). Ils ont disparus en tant que peuple et nous les avons laissés vivre par pitié. Certains conquérants se sont laissé abaisser à un rang inférieur en se mêlant aux vaincus. (ça ne vous rappelle rien ? vous souvenez-vous des thèses de Hitler à ce sujet https://www.youtube.com/watch?v=p2I5RAEjNjU) Mais pas les peuples anglophones ! Ils n’ont pas composé avec le MAL ; ils l’ont anéanti. » …
Bref il ne reste que la Russie comme axe du Mal et l’opposition à la Russie a cimenté les liens entre les pays occidentaux (c.à d. anglophones, souvenons-nous) Quand ces derniers ont commencés à approcher la « perfection humaine », l’abime entre le "Bien" et le "Mal" est devenu tellement béant que la guerre s’est imposée. Une guerre qui devait se terminer par l’anéantissement des forces du Mal. Les mille cinq cent engins spaciaux des Alliés étaient équipés de bombes d’une puissance de destruction extraordinaire et d’une sorte de napalm (déjà !) -« un feu qui ne peut être éteint »
Neuf millions de cadavres plus tard la victoire est acquise, et commence l’occupation, qui a appris à l’Europe de l’Est et a l’Extrème-Orient ce que voulaient dire exactement les mots « liberté » et « civilisation ». D’abords on a interdit les langues nationales et on a introduit l’anglais sur tout le territoire. On a parqué les indigènes dans des réserves, et le plus gros des terres ont été cédés aux immigrants du « monde civilisé ». Enfin en 2 600 après 35 ans de ce régime on a pu créer les Etats-Unis du Monde.
(Ces faits, et bien d'autres vous les trouverez dans le livre capital de Sven Lindqvist : « Maintenant tu es mort – Le siècle des bombes »)
Vous n'êtes pas sans avoir remarqué que cette vision des choses les USA y reviennent ! http://lesakerfrancophone.fr/russie-chine-iran-boum-boum-et-boum
PS: un autre livre de science-fiction typique de cette époque et de ce public
voir ici aussi :
http://www.dailymotion.com/video/xeep8n_interview-de-chav...
(d'ailleurs on voit bien la froideur méprisante du gars de la BBC)
(1) oui, en 1852 un journaliste US avait dénoncé comme trait typique d'infériorité raciale chez les latino-américains leur "sentimentalisme politique" !
En 1852, le quotidien El Delta de La Nouvelle Orleans expliquait : « Leur langue (celle des Cubains) sera appelée à disparaître la première : la langue latine bâtarde de leur nation ne résistera que peu de temps à la concurrence de l’anglais robuste et vigoureux… Leur sentimentalisme politique et leurs tendances anarchiques lui emboîteront le pas et, petit à petit, l’absorption sera complète, car il est inévitable que s’impose la domination de l’esprit américain sur une race inférieure. »
(tout l'article est hautement intéressant : http://viktor.dedaj.perso.neuf.fr/spip.php?article685 )
* ouais ! ...
en tous cas, VIVE LE SENTIMENTALISME POLITIQUE !
CSP - CUBA-USA : Le litige le plus long de l'époque contemporaine
http://viktor.dedaj.perso.neuf.fr/spip.php?article685
face à cette volonté clairement de mettre la terre entière sous leur coupe et leurs interêts capitalistiques
il y aura en 2017 Quelqu'un dont une des premières mesure sera de faire sortir la France de l'OTAN, et présenter les excuses de la France peuples que nous sommes allé bombarder "pour des raisons ignobles"
Por Esperantistoj : :
Jen kio ĵetas novan lumon sur Usonon kaj la lingvan imperiismon :
Kiu memoras pri libro publikigita en 1898 (inter pluraj aliaj cetere samstilaj, ĝi estas memorinda jaro) fare de iu Samuel Odell : « The last War or the Triumph of the english tongue » (la lasta milito aŭ triumfo de la angla lingvo) ? Neniu ?
Tamen la fantasmoj, kiuj nutras ĝin, estas ja interesaj …. Kaj eĉ pli en nia epoko, kiam ili ĵetas lumon pensigan.
Resumo de la verko :
Ni estas en jaro 2600, Usono konsistas el cent okdek kvin subŝtatoj kaj fariĝis tutmondan federacion el anglalingvaj nacioj, kiuj senbalastiĝis de jam longa tempo de tiuj primitivulaj lingvoj
http://www.gazetoteko.com/kajeroj/k30hkaja.htm ),
kiuj estis la franca, la germana aŭ la itala. « en la komenco de historio estis pluraj homaj rasoj » klarigas la profesoro de la libro en sia 2600a-jara lekcio, « sed nun la ĉinoj, la malajoj kaj nigruloj genuiĝis antaŭ siaj blankulaj fratoj. Ili malaperis kiel popoloj, kaj ni lasis ilin pluvivi pro kompato. Certaj inter la konkerantoj lasis sin malleviĝi al malsupran rangon, per miksrasiĝo kun la venkitoj (ĉu tio ne memorigas vin nenion ? Ĉu vi memoras pri la tezoj de Hitler pri la francoj tiurilate ?). sed ne la anglalingvaj gentoj ! Ili ne kompromisis kun la MALBONO, ili ĝin neniigis. »…
Mallonge restas nur plu Rusio kiel « akso de la malbono », kaj oponado al Rusio plifortigis la ligojn inter la okcidentaj landoj (tio estas la anglalingvaj, ni bone memoru). Kiam tiuj ĉi komencis proksimiĝi de la « homa perfekteco », la profundegaĵo inter la Bono kaj la Malbono iĝis tiom abisma, ke milito fariĝis nepra. Milito finiĝonta per neniigo de la fortoj malbonaj. La mil kvincent kosmoveturiloj de la Aliancintoj estis armitaj pri bomboj eksterordinare detruivaj kaj per speco da napalmo – « ia fajro, kiun oni ne povas estingi ».
Naŭ milionojn da kadavrojn pli poste venko estas certigita, kaj komencas okupado, kiu ellernis al Orienta Eŭropo kaj al Fora-Azio pri kio vere signifis la vortojn « libero » kaj « civilizo ». Unue oni malpermesis la naciajn lingvojn, kaj oni enkondukis la anglan en la plenan teritorion. Oni koncentris la indiĝenojn en rezervejojn, kaj plej el la tereno estis disponigita al enmigrantoj el la « civilizita mondo ». Finfine, en jaro 2600, post 35 jaroj tiureĝimaj, oni povis krei la Unuiĝintaj-Ŝtatoj de la Mondo.
Tiujn faktojn, kaj multajn pliajn, vi ektrovos en la gravega libro de Sven Lindqvist : « Nun vi mortis : la jarcento de la bomboj »)
Et de nos jours cette vision revient :
A mon avis, les Anglo-Saxons voient les Ukrainiens comme des espèces de Russes ( ce qu’ils sont pour une partie d’entre eux), c’est à dire pour eux des Asiates, des Orques. Pour eux, l’Ukraine, puis la Russie, seront un second Far West (un Far East) à conquérir et à peupler après avoir exterminé les sauvages qui le peuplent.
Ces idées sont gravées dans la mentalité anglo-saxonne au point qu’elles ont donné naissance, dès le dix-neuvième siècle, à la théorie du Heartland, ce territoire continental qu’il faut A TOUT PRIX tenir pour contrôler le monde entier, et sans lequel, les empires maritimes sont voués à devenir des puissances du second plan, surtout depuis l’avènement de l’aviation, puis des armes spatiales.
Les Russes jouent leur survie et ils l’ont parfaitement compris depuis 2014. Ils ont lancé un vaste programme d’armement qui leur permettra de ravager les territoires de leurs principaux adversaires : les USA et la Grande Bretagne. C’est pour cette raison, qu’on a décidé d’envoyer Macron et la France faire la chèvre face à l’ours russe. On espère que ce dernier s’en prendra à la France pour permettre aux Anglo-Saxons d’entrer en guerre pour protéger leur allié contre l’avis de leurs populations, qui sont contre. Le choix de la France était le seul possible parce que c’est le seul pays du bloc occidental où la volonté du gouvernement, consolidée par l’usage quasi-systématique du 49.3 a vidé la démocratie de son contenu et permet de gérer le pays comme un état totalitaire.
Et c'était également la vision de Hitler (Tiens, tiens ! intéressant ! à creuser, vous trouvez pas ?), en effet dans les papiers retrouvés de Hitler on connaît quels étaient ses but de guerre : créer pour le Reich un empire colonial, mais comme les théories racistes de ses scientifiques décrétaient qu'une "race supérieure" transportée sous les tropique dégénérerai, il ne voulait pas le créer en Afrique come les autres, mais sous des latitudes froides. Justement à l'Est de l'Allemagne se trouvent les peuples slaves, que les allemand considèrent traditionnellement, depuis le haut-moyen-age, comme des êtres frustes et incultes, aussi il avait l'intention de les traiter comme les Etats-uniens avaient traité les indiens : en faire mourir un grand nombre , pour faire de la place, du "Lebensraum", et réduire le restant en esclaves au service des "supérieurs" colons germaniques.
Publié dans Esperanto, morale, y'en a marre de l'américanisation | Lien permanent | Commentaires (0) | Imprimer
21/10/2023
kiam ne decis kongresi ne vestita per frako !
En la multegaj riĉfontoj de http://www.gazetejo.org/ numero de Hispana Suno por januaro 1907 aparte kortuŝas kaj interesas
elŝutu ĝin ĉi- tie: http://www.gazetejo.org/system/files/gazetoj/sh37.pdf
En ĝi vi ne nur rememoros ke tiam en kongreso oni iris solene vestita en frako, sed vi legos pri la historia dua Universala Kongreso en Ĝenevo, pri la famo de la "markizo" de Beaufront, la rapida disvatigo de Esperanto en kelkaj landoj, kaj ekscios ke okazis subita konflikto pri la statuto de Katalunio inter kataluno kaj hispana oficiro .
en la julia numero : http://www.gazetejo.org/node/223 vi ekscios, ke la vortoj de la grandega enciklopedio Enciclopedia universal ilustrada europeo-americana Esperanto estis tradukitaj interalie al Esperanto. Ke tiuepoke la franca franko estis kiel nun la dolaro ! Oni parolas pri deputito Ferdinand Buisson, familiara nomo en Francio, fondinto de la "Unuiĝo de Homaj Rajtoj" kaj kreinto la tipike francan terminon "Laïcité". Kaj multaj aliaj aferojn.
kajĉuvi scias,ke en tiu konstruaĵo : http://www.meilleursagents.com/prix-immobilier/m2/rue-mon...
estis dumtempe la "Librairie de l'Espéranto" (librovendejo de Esperanto) de sinjoroj Warnier kaj Kompanio. Ĉu iu memoras pri tiu butiko kaj/aŭtiu viro ? (ĉu estas tiu ? http://eo.wikipedia.org/wiki/Georges_Warnier ) havas, dokumenton, foton ?
Publié dans Esperanto, histoire, Liens interessants | Lien permanent | Commentaires (0) | Imprimer
15/09/2023
Alphonse Esquiros
j'avais prévu ce billet pour le 15/12/2022 - la "saint Zamenhof" ! - mais comme des espérantistes il n'y en a plus, ou ils sont comme les cathos : ils ne savent même plus lire l'Eo c'est juste un attachement "identitaire" !! de bourgeois crédules et arrogants, je le publie maintenant !
Aŭtoro, maljuste forgesita (kaj tiu fakto pensigas, pensigas pensigas multe ....) de la meza 19a jarcento.
Li parenteze verkis poemojn, interalie tiujn versojn, kiujn mi esperantigas ĉisube :
Dio, dankas vin mi, revula pigrulo
Ke min vi irigis el la senekzisto !
Tiuj ne naskitaj ne vidis la stelojn,
mi aldonus, tiuj kiuj vidis la stelojn, kaj poste mortis, estas ekzakte kiel tiuj, kiuj ne naskiĝis, neniun memoron ili havas de la steloj, kiujn ili vidis, eĉ de ili mem.
en français pour les non-espérantistes et les "espérantistes" qui ne savent pas lire l'Eo !!! (...)
Alphonse Esquiros, un auteur injustement oublié (et voilà un phénomène qui donne à penser, et vachement beaucoup penser .... SI on a une cervelle, et un cœur.) du milieu du XIXè siècle
Il a, soit dit en passant, écrit des poèmes, entre autres ces vers dont je donne ci-dessous une version en Espéranto
faute de retrouver le texte français je retraduit : Moi rêveur paresseux te remercie Dieu/ Toi qui m'a tiré de l'inexistence/ Car ceux qui ne sont pas nés n'ont pas vu les étoiles !
à défaut un autre : Qu'est-ce que la vie ?
Poète : Alphonse Esquiros (1812-1876)
Recueil : Les hirondelles (1834).
Depuis bientôt vingt ans, je passe sur la route ;
Mes yeux regardent tout et mon oreille écoute ;
Deux rois ont laissé choir leur couronne à grand bruit.
J'ai vu tout pouvoir vain, toute gloire éphémère,
Et la fleur qui bourgeonne à cette plante amère
Ne fait jamais de fruit.
L'Europe a donc quinze ans sué sans prendre haleine
Pour qu'un homme, à la fin, mourût à Sainte-Hélène !
C'est là le dénouement de ce drame profond.
Le peuple maintenant, riant de ce qui tombe,
Nous dit : « Il faut marcher ! » Où va-t-il ? À la tombe.
De tout c'est là le fond.
Soulevez donc le monde avec votre génie ;
Moissonnez, en courant, une gloire infinie ;
Jetez les rois à bas pour monter à leur rang ;
Et vous aurez un jour, si le sort vous seconde,
Pour reposer à l'aise au vaste sein du monde
Un sépulcre plus grand.
Etreinte en son linceul au fond des pyramides,
L'Egypte n'arme plus ses cavaliers numides ;
Que nous reste-t-il donc de ces peuples si hauts
Qui firent tant de bruit en passant sur la terre ?
De vides monuments, dans un lieu solitaire,
Et qui sont des tombeaux !
Le néant est partout ; et la mort elle-même
Sur la bouche des rois est un souffle suprême ;
On s'accoutume à voir ces trépas si soudains ;
C'est le rideau baissé quand la scène est finie,
C'est un de plus tombé dans la mer infinie
Où tombent les humains.
Du sommeil à la mort quel est donc l’intervalle ?
Est-ce un nom différent quand la chose est égale ?
En visitant des morts la paisible cité,
Je dis : Quand Paris dort, au soir de la journée,
Tous se réveilleront, lui dans la matinée,
(eux non...)
(oui autrefois on se réveillait le matin au chant des hirondelles, partout, les hirondelles ont disparues, comme si elles n'avaient jamais existé, qui se souvient d'elles ? pas mêmes elles-mêmes bien sûr, et les enfants qui les entendaient n'auront même pas venus au "monde" (qui n'existe pas non plus, puisque qu'il n'existe que par la conscience qu'en on eu des "êtres" promis au néant éternel.)
29/07/2023
Noël Taillepied - psychologie - fantosmes - animaux - ESPERANTO
le site de "Parasciences" : http://www.parasciences.net/
(commentaire annexe : « Le plus grand mystère de la science demeure la nature de la conscience. Ce n’est pas que nous n’en ayons que des théories mauvaises ou imparfaites : nous n’en avons pas du tout ! nous savons, au mieux, que la conscience a quelque chose à voir avec la tête plutôt qu’avec les pieds. » (Nick Herbert)
(un autre phénomène qui suscite des réflexions c'est ces gens à qui un trouble mental donne une mémoire parfaite capable de se souvenir de n'importe quoi d'un jour pris au hasard jusqu'à la sision de la page du journal qu'ils on tlu ce jour, etc http://www.youtube.com/watch?v=3JPCsqYXVvE etc donnant ainsi raison à la thèse de Bergson sur la mémoire)
Et la première question sur le matérialisme, si on y pense bien le monde matériel n'est qu'une hypothèse, alors que la conscience existe, forcément ! sinon personne ne penserait l'épiphénomènisme ! qui n'est jamais qu'un état de conscience d'un scientifique.
et
S’il n’y avait au fond des choses unité de substance, jamais la matière ne pourrait agir sur la pensée, ni la pensée sur la matière. La matière n’aurait d’action que sur la matière, et la pensée que sur la pensée. S’il n’y avait pas unité de substance, la lumière par exemple ne pourrait se transformer en une sensation du cerveau ; — en un mot, entre la matière et la pensée ne peut exister un abîme, car autrement l’abîme ne serait jamais franchi.
(Henri Cazalis)
et maintenant le texte de Noël Taillepied promis (mais c'est traduit en Espéranto, une occasion pour les espérantistes de découvrir les possibilités et la souplesse stylistique de cette langue
unu el la plej bonaj argumentoj favore la objektivecon de la "transnormalaj fenomenoj" estas, ke oni konstatas, ke plejparte ili tute ne aperis nur en nia tempo, sed ĉiam, simple ĉiuepoke viditaj per la okuloj de l'epoko.
Ekzemple jen (mi provis konservi la stilon de la epoka teksto!) en libro de Noël Taillepied (elp. Noel' Tajpje) eldonita en 1588 kaj titolita :
"Psikologio, t. e. traktato pri aperoj de l'spiritoj, nome la disigitaj animoj, fantomoj, mirindaĵoj, mirigaj okazintaĵoj":
"Ofte okazemas, ke kiam iu el niaj parencoj loĝantaj en fora lando pereige malsanas, ni aŭdemas fali en la domo aĵojn, kiuj ŝajnemos pezaj kaj faremos mirigan bruon ; kaj poste ni ektrovos tion okazinta en la horo mem kiam ĉitiuj parencoj forpasintos. Estas afero kia ordinara je kelkiuj, ke kiam persono estas mortonta, ili aŭdemas fermiĝi aŭ malfermiĝi la fenestrojn kaj pordojn, surŝtuparajn suprenpaŝojn, kaj aliaj similajn okazaĵojn. … Iajfojojn iu spirito montriĝos en la domo, kion ekvidantaj la hundoj sin ĵetemos inter la kruroj de sia mastro, kaj ne konsentos disdeiri, ĉar ili tre forte timas spiritojn."
Publié dans Esperanto, mi iras limake, Philosophie, Science | Lien permanent | Commentaires (0) | Imprimer
19/02/2023
Viroj kaj virinoj - la diferenco, jen la
TIKLEMUL’ KAJ GRUMBLULIN’
far GOTAINER
Plenridet’ kaj okulumad’
Ludhumur’ kaj ĉiam ŝercem’ :
Li la tiklemulo !
Paŭtanta pro ĉia ajn kaŭz’
Kritikemeca la humur’ :
Ŝi la grumblulino !
Tiklemul’ kaj Grumblulin’ !
Li bonule promenadis
Aŭ svingbrake aŭ man’ en poŝ’
Lia harpia karulin’
Sekvadis kun mallaŭda vip’.
Senripoze aŭdiĝis
Ŝia grumbl-argumentaĉad’
Li respondis per mokaĵoj
Li rebatis per ironi’.
Tiklemul’ incitetis
Kaj grumblis la grumblulin’
Grumblulin’ paŭtis, sed
Pri tio Tiklemul’ fajfis,
Tiklemul’ incitetis
Kaj grumblis la grumblulin’
Grumblulin’ paŭtis, sed
Pri tio Tiklemul’ furzis.
Laŭtempe li poetis,
Li babilis pri papili’;
Ts ! al ŝi estis kapdolor’.
Ts ! aŭskultu al l’televid’.
“ Mutu ja! ĉu vi frenezas ?
Infano vi estas ne plu !
Dum vi staras sidiĝu nu !
Piedviŝu, restu pura l’plank’ ! “
Tiklemul’ incitetis
Kaj grumblis la grumblulin’
Grumblulin’ paŭtis, sed
Pri tio Tiklemul’ fajfis,
Tiklemul’ incitetis
Kaj grumblis la grumblulin’
Grumblulin’ paŭtis, sed
Pri tio Tiklemul’ furzis.
Li fajfis „kristal-perloj“, dum
Pilolojn glutadis ŝi
« Vidu l’stelon ! », ekkriis li,
« Metu ŝalon » respondis ŝi.
Ŝi ne ŝvebis pli alte ol
Sia plejalta frizilo.
Dum li kuŝe sur sia dors’
Revis pri mil-unu noktoj.
Ĥĥĥĥ
Ĥgrrrrm !
Ŝi : la grumblulino !
Plenridet’ kaj okulumad’
Ludhumur’ kaj ĉiam ŝercem’ :
Li la tiklemulo !
Tiklemul’ incitetis
Kaj grumblis la grumblulin’
Grumblulin’ paŭtis, sed
Pri tio Tiklemul’ fajfis,
Tiklemul’ incitetis
Kaj grumblis la grumblulin’
Grumblulin’ paŭtis, sed
Pri tio Tiklemul’ furzis.
(refoje)
Publié dans Esperanto, la vraie vie, mi iras limake, Société | Lien permanent | Commentaires (0) | Imprimer
26/12/2022
c'est exacement le contraire qui est vrai !
en référence à une pensée de Susan George (même si la personne en question est maintenant dépassée, elle pouvait représenter un espoir et une figure de dignité en 1998, mais maintenant les bobos attac, les altereuropéistes, le Forum Social, tout ça est impuissant, incohérent, superficiel, phraseur, brouillon, et ne sert qu'à replâtrer le pouvoir de nos maîtres, il faut "oser réfléchir" et se radicaliser justement ! comme Bernard Friot et François Asselineau, et Etienne Chouard, et n'oublions pas la vieille Danielle Bleitrach ! il n'y aura pas de salut à moins de ça), donc, je disais :
Le fameux "Lula", ex-président du Brésil, disait : "celui qui à 20 ans n'est pas communiste, n'a pas de coeur, et celui qui l'est encore à 40 ans n'a pas de cerveau"
eh bien, plus j'y pense, plus je découvre et suis de plus en plus persuadé que c'est sans doute LE CONTRAIRE en fait, l'inverse. Oui c'est le contraire ! réfléchissez-y vous aussi !
Susan George ne savait peut-être pas si bien dire ! ne sont honorables (parce que quand on voit des ordures comme Barroso par exemple !) et intelligents que ceux qui se radicalisent en vieillissant
Bon, je vais ajouter des précisions sur mon affirmation, d'autant plus que, si vous y avez réfléchi, il y a deux façons de tirer l'inverse de la phrase de Lula, et les deux sont vraies !!
1 quand on est communiste à vingt ans c'est qu'on n'a pas de cervelle (c'est comme les 68ards par ex par conformisme entre jeunes) et si on ne l'est plus à 40 c'est qu'on n'a pas de coeur (embourgeoisés, on ronronne égoïstement dans son confort et on se laisse corrompre par l'ordre en laissant crever ses victimes)
2 Celui qui n'est pas communiste à 20 ans c'est parce qu'il a un coeur, et celui qui l'est à 40 ans c'est parce qu'il a de la cervelle. Ou si vous préférez, comme c'était valable dans les années 50 où quand on était communiste à 20 ans c'est qu'on n'avait pas de cœur, et qu'on s'asseyait allègrement sur toutes les horreurs qu'on avait appris sur le passé et le présent de l'URSS, par "pragmatisme" ou par fanatisme. Et quand on n'est plus communiste à 40 ans c'est qu'on n'a pas de cervelle : là c'est sans doute le plus important, mais aussi le plus difficile à résumer, c'est qu'on s'est laisser impressionner par des arguments sommaires, c'est qu'on n'a pas compris le fonctionnement du monde, qu'on ne voit pas ce qui se passe et ce qui nous attend, qu'on croit qu'on peut s'en sortir par des demi-mesures et de lâches compromis (qui est tout ce qu'attendent les ennemis du peuple), etc, ça devrait être développé pour être compréhensible, mais après tout si vous n'avez pas de cervelle à quoi bon expliquer !
allez ! du courage, informez-vous sur le monde et creusez bien.
19/02/2022
TALPOJ - très beau poème (et juste !) apprenez-le par coeur, il s'y prête, et les poèmes qui ne méritent pas d'être appris par coeur ne méritent pas non plus d'être lus
Talpoj
Talpo fosas sub la tero,
eĉ tunelojn por aero.
Talpo estas laboristo,
ĉar li fosas kun insisto.
Nur la homoj ne komprenas,
kial talpo tiom penas.
Talpo devas neston krei.
Tion ni ne rajtas nei.
Talpo estas esperanto
kaj laboras ne pro vanto.
Fosas talpo kun espero,
tio estas plia vero.
Ni de l' talpo povus lerni,
ke ne eblas sin nur sterni.
Talpo estas laboristo:
Pro esper' kaj por ekzisto!
Hans-Georg Kaiser (alie Cezaro)