l'espérantisme est un humanisme

Pour reprendre une formule de Sartre

For english-speaking people: here arguments in favour of Esperanto
http://usono.wordpress.com/what-is-this-language/

Kiel diras Marjorie Boulton:

"Kaj tamen, tiu, kiu penos vere servi Esperanton, ricevos multajn specialajn sciojn, vivon pli interesan, novajn konceptojn pri homaj eblecoj. Tiu persono vidos malgrandskalan sed jam eksterordinare larĝan kaj multfakan tutmondan kulturon; pli kaj pli bone komprenos, kion kaj kiom neŭtrala internacia lingvo povas fari por la homaro; havos eksterordinare realan, intiman, senperan komprenon pri la mirindaj diversecoj de landoj kaj gentoj kaj unuopuloj, kaj samtempe pri la same mirindaj similecoj de ni homoj ĉiulandaj, ĉiugentaj, ĉiunomaj. Esperanto estas utila lingvo, inda je lernado; sed plena esperantismo povas iĝi vivostilo, vivostilo inda por avangardanoj de la homaro. La lernado de nia lingvo ebligas senfinan amkreskigan lernadon per nia lingvo."

"Et cependant ceŭ qui prendront vraiment la peine de servir l'espéranto recevront plein de connaissances particulières, une vie plus interessante, de nouvelles conceptions sur les possibilités des hommes. Cette personne découvrira une culture mondiale, de taille réduite mais déjà extraordinairement vaste et pourvue de multiples facettes; il comprendra mieŭ tout ce qu'une langue internationale neutre peut faire pour l'humanité; il aura une compréhension extraordinairement intime, directe de l'étonnante diversité des pays, des peuples, des individus et, en même temps, de la tout aussi étonnante similitude de nous tous les hommes de tous les pays, de tous les peuples et de tous les noms. L'espéranto est une langue utile, qui mérite d'être apprise; mais un espérantisme conçu dans un sens plein peut devenir un style de vie, un style de vie pour l'avant-garde de l'humanité. Apprendre notre langue permettra par son moyen de sans fin apprendre, un apprentissage qui vous fait sans fin croître et grandir l'âme."

En France le philosophe J-C Michéa fut espérantiste, il en dit : "Je vais prendre un autre exemple, qui me tient à cœur. J’ai milité dans ma jeunesse au sein du mouvement espérantiste – et notamment à la Sennacieca Asocio Tutmonda (SAT), qui en constituait l’une des fractions d’extrême gauche les plus importantes. Or malgré le fait que le mouvement espérantiste constitue une incarnation exemplaire du principe internationaliste, on constate qu’à la notable exception de Radio libertaire, son degré de médiatisation est, en France, à peu près égal à zéro. Et cela alors même que les espérantistes s’y comptent par milliers et ont su élaborer une culture impressionnante. La raison de ce silence est simple : la nature et les objectifs fondamentaŭ de ce mouvement sont incompatibles avec le rôle central que l’anglais d’affaires (qui n’est évidemment pas celui de Dickens ou d’Orwell) doit jouer dans le processus capitaliste d’unification juridico-marchande du monde. Le résultat, c’est qu’un congrès espérantiste réunissant quelques milliers de personnes sera toujours moins couvert par la presse officielle et les stars du showbiz que telle ou telle manifestation d’une organisation de 100 membres dont les objectifs ambigus et les formes d’action spectaculaires peuvent être récupérés sans grande difficulté par le « parti des médias et de l’argent », pour reprendre la formule du Plan B."

Marjorie Boulton fininte sian libron por progresantoj "Faktoj kaj Fantazioj" metas poemon, ne nur poezia kaj harmonia (provu legi ĝin parole), sed kiu estas tuta filozofio:

Leginte tiun ĉi volumon,
legu alian, kaj pli bonajn;
neniu tenos scio-sumon,
ĉiu kapablas kreskojn konajn.
Aliaj bestoj vivas per
instinktoj kaj per apetito;
homo sopiras al la ver',
konceptas pri la infinito.
Progresu daŭre, daŭre lernu.
De pinto grimpu ĉiam al pinto;
la Verda Stel' sur voj lanternu:
estu feliĉa, ho leginto!

Et en prime voici l'histoire -vraie- d'un soldat italien durant la Deŭième Guerre Mondiale en Yougoslavie qui, capturé par des partisants, a eu la vie sauve parce qu'il parlait Espéranto, et qu'un espérantiste parmi les yougoslaves a plaidé pour lui disant que s'il était espérantiste il ne pouvait être tout à fait mauvais :

Jen, nu, historio pri Attilio Giovannini, itala militisto en Jugoslavio, dum la unuaj jaroj de la dua mondmilito, ŝoforisto de la 54-a artileria grupo de armeo. “(…) Post ke ni atingis stacidomon de Plavno, ni estis devigataj atendi trajnon de la flanko de Zemagna (…). Mi konis tiun zonon, ĉar mi jam trairis ĝin multfoje kaj mi sciis, ke la popolo estas gastema. Sed tiun tagon mi trafis partizanan grupon tre decideman pafi min. Tia kritika situacio petis ĉiun pacienceman spiriton mian: tiel, kuraĝigante min, mi komencis paroli al ili kaj abrupte komencis paroli per la vortoj de Sankto Paulo al la Korintanoj kaj eĉ mi parolis esperante, aldonante ke mi estis nur soldato, malsana kaj senarmigita, kaj ke ĉu ili konus min pli profunde ili ne trovus min malamikon sed homon kiel ili, devigatan al la milito pro eventoj.
Tiam unu, el ili kriis: “Tiu estas esperantisto, li ne povas esti malamiko : ni ne devu pafi lin !”. Kiel simplaj homoj li komprenis mian spiriton : nur eventoj portis min en ilia lando kiel soldato sed ene de mi estis nur volo doni kaj ricevi komprenadon kaj ili montris al mi amikecon. Ili bonvenigis min en iliajn hejmojn, donis al mi fromaĝon kaj infano oferis al mi pomon dirante al mi esperante: “Jen por manĝi” kaj poste liberigis min”.
Tiel mi ŝuldas al esperanto vivon kaj konadon de grandaj humanaj valoroj, spontanaj en homa konscio infana kaj pura”.